Embriago-cabro
Lotus corniculatus subsp. alpinus
Fabaceae Leguminosae
Àutri noum : Galassoun, Pèd-d'aucèu, Jauneto, Cap-rous, Lentiholo.
Noms en français : Lotier des Alpes, Lotier corniculé.
Descripcioun :Aquelo meno d'embriago-cabro, subsp. alpinus, trachis dins li pelouso d'auto mountagno. Coume tóuti li Lotus se recounèis à si fueio di tres fuioun large groupa e si dos estipulo sus lou coustat. Èi mai pichoto emé de flour pu grosso que lou tipe corniculatus, coumun en plano, e souvènt rouginasso.
Usanço :Li jóuini brout soun manja en Bousnìo (F. Couplan, op.cit. p. 215), pamens li flour caupon d'acide cianidri. La planto èi marrido pèr li bèsti que douno lou lourdige, embriago (embriago-cabro), coume l'avien vist nòstis àvi. A de prouprieta sedativo e antispasmoudico (contro li mau de nèrvi).
Port : Erbo
Taio : 5 à 10 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lotus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 2200 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuroupo
Ref. sc. : Lotus corniculatus subsp. alpinus (DC.) Rothm., 1963
Èlevou
Pinus cembra
Pinaceae
Àutri noum : Èlvou, Èlve, Éuve, Alvié, Auvié.
Noms en français : Pin cembro, Arole.
Descripcioun :L'èlevou (e si varianto dins la Tinèo) que ié dison peréu l'éuve en Ubaio, es un aubre de mountagno pas proun grand. Se recounèis à sis aguio groupado pèr 5 e à si pigno que caupon de grano manjadisso.
Usanço :L'èlve fai de pignoun que soun manjadis. Soun bos èi recerca pèr l'esculturo e li moble. "Se fahiò de caissos en èlve". L'èlve, as mancou besougn de lou tratar perqué a uno resino que las bèstios l'atacon pas (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 52). Es proun esta utilisa pèr lou rebouscage. L'òli essenciau èi vertuous contro lou tussi.
Port : Aubre
Taio : 3 à 20 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinus
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1400 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Relarg à rousage
Estànci : Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pinus cembra L., 1753